Les lanciers Polonais

Ostatnia szarża Polskich Ułanów pod Lipskiem 1813
mal. Richard Caton Woodville

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale, właściwie 1 Pułk Lekkokonny (Polski) Gwardii Cesarskiej. Starania Polaków o utworzenie prestiżowego oddziału w Gwardii cesarza datowały się już od 1804 roku. Napoleon skłonił się ku temu podczas kampanii 1806/1807 w Polsce, kiedy został eskortowany przez "strażnika polskiego honoru", obejmującego arystokratyczne młodzież z Towarzystwa Przyjaciół Ojczyzna. Walczył w wielu bitwach, wyróżniając się pod Wagram , Beresina , Hanau , a zwłaszcza Somosierra . Co najmniej trzy razy, świetni jeźdźcy pułku ocalił życie Napoleona. Po pierwszej abdykacji Napoleona 6 kwietnia 1814 połączono szwoleżerów i eklererów w jeden pułk wyłączając z niego szwadron Pawła Jerzmanowskiego, który udał się ze swoim wodzem na Elbę. 1 maja 1814 r. wyłączono pułk z armii francuskiej i włączono do polskiej, a 7 czerwca w Saint Denis wyruszył do Polski.

Pieśń skomponowana w 1814 roku przez oficera Strzelców Konnych Gwardii Cesarskiej , w związku z powrotem Polskiego Pułku Lekkokonych Gwardii do Polski.

Pożegnanie Polskich Lansjerów przez Strzelców Konnych Gwardii Cesarskiej
lub Les lanciers Polonais

W zimnej Skandynawii
Imię bohatera brzmi.
Nagle zniewolona Polska
Przybywa do Napoleona.
Złamał bariery.
Ten przyjaciel narodu francuskiego.
I Francja, jako jedna z ich dzielna
Liczą ułani Polscy.
I Francja, jako jedna ich dzielna
Liczą ułani Polscy.

Nie żałuje opuszczenia Ojczyzny,
Napoleon, to wojownicy.
Idź do dziedzin Iberii,
zbierać żniwo w laurach.
Gdziekolwiek wzywa honor,
chcą spróbować czynu.
A wszystko w chwale jest wierny
dzielni Polscy ułani.
I Francja, jako jedna z ich dzielna
Liczą ułani Polscy.

Kiedy zbyt kapryśna fortuna,
kiedy najczarniejszą zdradą.
Wszyscy pozbawieni odwagi
nasz wielki Napoleon,
hej, udzielają broni
dotykając na pożegnanie Francji.
I widzieliśmy płacz
Dzielni Polscy ułani.
I widzieliśmy płacz
Dzielni Polscy ułani.

Napoleon, armii przetargu,
miał do powiedzenia w tej okrutnej chwili:
"Wracaj do swojego Kraju,
pójdźcie, Wam daję przysięgę. "
Wierzył w jego smutnym azylu
podążałeś za Francją,
lecz znalazł swoją wyspę
Polscy ułani nadal
lecz znalazł swoją wyspę
Polscy ułani jeszcze.

Ty, co Nasze szlachetne dni
W slawie brałeś udział,
Polskiemu swojemu przeznaczeniu,
niebo musi w końcu zajść.
Ale w nagły alarm
przyjaciele nigdy nie zapomnimy
mieliśmy w Was Braci broni
dzielni Polscy ułani;
mieliśmy w Was Braci broni
dzielni Polscy ułani.

Chasseurs à Cheval de la Garde, Pierwszy pułk należący do starej gwardii powstał pod konsulatem w prowadnicach konsulów des Garde. Pełnił eskadrę z cesarzem, zapewniając mu eskortę podczas podróży i na polu bitwy. Strzegli Napoleona podczas ataków ( w przeddzień Austerlitz ). Były on ulubionym pułkiem Napoleona , a cesarz na koniu często nosił zielony mundur pułkownika pułku (często ukryty przez jego słynny płaszcza szary), w trakcie jego niewoli na wyspie Helena. To był jeden z najbardziej prestiżowych pułków Straży . Znajdowali się również w walkach Gwardii w sercu bitwy. Wyróżnili się w bitwach pod Austerlitz i Eylau , kierowany przez marszałka Bessieres. Dedykowali pieśń Polakom Les lanciers Polonais.

Obraz; Spotkanie na Łące Laffrey Napoleona z 5 pułkiem liniowym, 7 marca 1815. Le ralliement du 5e d’infanterie de ligne à l'Empereur, le 7 mars 1815., La prairie de la Rencontre, mal. Karl Stenben Na obrazie widoczny obok Napoleona pol ski Szwoleżer, Paweł Jan Jerzmanowski.  Wczesnym popołudniem, na wysokości północnego krańca Wielkiego Jeziora Laffrey, tuż przed wioską Laffrey, drogę zastąpił mu batalion wojska z 5 pułku piechoty liniowej pod dowództwem majora Delessarta. Dyskretne negocjacje jednego z oficerów Napoleona z dowódcą batalionu nie dały rezultatu. Eskorta Napoleona była zbyt słaba, by myśleć o wzięciu tej zapory siłą.  Napoleon Bonaparte zdecydował się na bardzo ryzykowny manewr. W towarzystwie kilku zaledwie spośród towarzyszących mu żołnierzy podjechał na odległość pewnego strzału do linii wojsk, zagradzających mu drogę, po czym rozpiął swój szary płaszcz i zawołał: "Żołnierze! Jeśli jest między wami jeden, który chce zabić swojego generała, swojego cesarza - może to zrobić. Oto jestem!". "Ognia" - zakomenderował młody porucznik. Jeden ze strzelców podniósł broń do ramienia, jednak pod niewzruszonym spojrzeniem Napoleona zmieszał się i nie wystrzelił. "Ognia!" - powtórzył oficer, ale żołnierze zwróceni byli pytającym wzrokiem w stronę dowódcy. Delessart drżał z emocji. Jego usta nie potrafiły wydać rozkazu... Te kilka sekund ciszy zaważyło na życiu cesarza - i na historii Francji.  W chwilę później żołnierze Delessarta pędzili już w stronę Napoleona, krzycząc z całych sił: "Niech żyje Cesarz!". Po uporządkowaniu szyków wydatnie powiększony oddział ruszył wraz z Napoleonem przez Vizille w stronę Grenoble. Po drodze dołączył do niego 7 pułk piechoty liniowej pod dowództwem pułkownika La Bédoyère.  Do Grenoble dotarli o 7 wieczorem. Bramy miasta - z rozkazu generała Marchanda były zamknięte, a mury obsadzone wojskiem, lecz nie padł z nich ani jeden strzał. Po dłuższej chwili oczekiwania rozległy się jednak hałasy z przeciwnej strony miasta: to rozentuzjazmowani mieszczanie i biedota miejska wyważyli jedną z bram, Porte de Bonne. Oddziały cesarskie wkroczyły wśród wiwatów do miasta, a Bonaparte został tryumfalnie uniesiony na rękach do Hotelu pod Trzema Delfinami. Cesarz uwiecznił w swych pamiętnikach ogromne znaczenie tego zwycięstwa, odniesionego bez grama zużytego prochu, pisząc: "Do Grenoble byłem awanturnikiem. W Grenoble byłem już księciem!".  Trasa marszu Napoleona przez Delfinat pokrywa się z przebiegiem dzisiejszej drogi krajowej N. 85, nazywanej przez to powszechnie "Drogą Napoleona" (franc. Route Napoléon). Na "Łące Spotkania" stoi dziś brązowy pomnik "Małego Cesarza", a miejsce to wyznaczają przy wspomnianej drodze dwie kolumny, zwieńczone cesarskimi orłami. Napoleon wraz z małą armią, liczącą 1200 mężczyzn podążał tą drogą 1 marca 1815 roku. Po zejściu na ląd w Zatoce Juan (fr. Golfe Juan) obrał kierunek na Grasse, aby przejść przez Alpy poprzez dolinę rzeki Durance.  Napoleon uciekł z Elby 26 lutego 1815 i powrócił do Francji 1 marca 1815.  W maju 1814 na Elbę zesłany został Napoleon Bonaparte, który przebywał na wyspie do lutego 1815 wraz z resztkami swoich oddziałów - Gwardii cesarskiej (w skład wchodziły batalion grenadierów i szwadron Polskich lansjerów). Oddziały te stały się zalążkiem nowej armii napoleońskiej.  Lista szwoleżerów z Escadron Napoleon wg. stanu z dnia 10 kwietnia 1814 roku. W skład szwadronu Polskiego mającego towarzyszyć Napoleonowi na Elbie wchodziło 109 ludzi, w tym 6 oficerów, 22 podoficerów i 81 szwoleżerów oraz 122 konie.  Oficerowie (Officers): 1) Jerzmanowski Jan Paweł (major / major, commandant)  2) Baliń­ski Kajetan (kapitan / captaine)  3) Fiutowski Marcin (porucznik / lieutenant en 1er)  4) Koch Kazi­mierz (porucznik / lieutenant en 1er)  5) Skowroński Tomasz (podporucznik / lieutenant en 2nd)  6) Piotrowski Józef (podporucznik / lieutenant en 2nd) Podoficerowie (Sous-offciers):  Starszy wachmistrz (Marechal-des-logis chef):  7) Jan Raffaczyński Wachmistrz (Marechal-des-logis):  8) Marcin Bielicki  9) Stanisław Borowski  10) Jan Faszczewski  11) Franciszek Mierzejewski  12) Ale­ksander Piotrowski  13) Michał Schulz  14) Ludwik Trzebiatowski  15) Józef Zaremba  Furier (Fourrier):  16) Jan Michniewicz  17) Józef Poleski  Kapral (Brigadier):  18) Jan Aniolkowski  19) Jan Bocianowski  20) Józef Borkowski  21) Jan Czarnecki  22) Paweł Da­szyński  23) Michał Lewandowski  24) Cyprian Sanikowski  25) Szymon Słomiński   Trębacze (Trompettes):  26) Plaute Duvelte  27) Auguste Ramones  Podoficer pod­kuwacz (Marechal ferrant)  28) Józef Biernacki   Szwoleżerowie (Chevau-legers-lanciers):  29) Andruszkiewicz Józef  30) Bieliński Antoni  31) Biernacki Łu­kasz  32) Blocki Jerzy  33) Boro­wski Wojciech  34) Chądzyński Mikołaj  35) Chwoynowski Franciszek  36) Czaykowski Antoni  37) Czumański Wincenty  38) Danielewicz Jerzy  39) Doftiński Gabriel  40) Graczyk Łukasz  41) Gregorewicz Stanisław  42) Jankowski Franciszek  43) Jasewicz Franciszek  44) Jezierski Franciszek  45) Kaczkowski Tomasz  46) Kamiński Mikołaj  47) Kossarek Józef  48) Kasdzewski Ludwik  49) Klimaszewski Jan  50) Kobzyński Jacek  51) Kotecki Faustyn  52) Kotuliński Franciszek  53) Kowalewski Andrzej  54) Kozakiewicz Wincenty  55) Kozłowski Opportun  56) Krawczyński Stani­sław  57) Kromer Stanisław  58) Krzeczkowski Antoni  59) Krzyński Jan  60) Ku­charski August  61) Kulczycki Michał  62) Kulig Jan  63) Kułakowski Karol  64) Kupryan Michał  65) Kurzański Mikołaj  66) Kwiatkowski Wawrzyniec  67) Lejowski Andrzej  68) Lada Stefan  69) Łukasiewicz Józef  70) Mendychowski Jacek  71) Mierzyński Józef  72) Mikołajew Marcin  73) Mioduszewski Florian  74) Mizgert Marceli  75) Mleczyński Józef  76) No­wak Jan  77) Nowakowski Jan  78) Olechnicki Paweł  79) Orlecki Jakub  80) Pawłowski Mateusz  81) Podlaszewski Tomasz  82) Pontner Edward  83) Przyjałkowski Feliks  84) Puchacki Józef  85) Rapczyński Karol  86) Różyczko Ignacy  87) Ruszkowski Benedykt  88) Sawicki Adam  89) Słobodzyński Jan  90) Sobik Mateusz  91) Sokołowski Jakub  92) Swedowski Kazimierz  93) Szafrański Michał  94) Szleczkowski Michał  95) Szuliszewski Wincenty  96) Szwankowski Mateusz  97) Szwarocki Andrzej  98) Szymanowicz Antoni  99) Szymański Leon  100) Szytkowski Jan  101) Świecznik Jan  102) Wiszniewski Michał  103) Wysocki Jan  104) Wysocki Tomasz  105) Za­wadzki Antoni  106) Zdanowski Józef  107) Zieliński Marcin  108) Zwierzchowski, Tomasz  109) Żabell Karol  Zmiany składu szwadronu opisuje zwięźle Kirkor, którego warto tu w odpowiednim fragmencie przytoczyć: "Traktat abdykacyjny przewidywał wypłatę 2.000.000 franków ze skarbu francuskiego w zamian za przejęte fundusze Napoleona dla rozdziału między osoby, wskazane przez niego. Napoleon podpisał 13 kwietnia rozdział tej sumy, przy czym 170.000 f r. zostało przeznaczone dla oficerów, którzy mieli iść za Napoleonem na Elbę. Listę imienną tych wypłat sporządzono już prawdopodobnie na Elbie. Obejmowała ona następujących oficerów Szwadronu Napoleona: Jerzmanowski, major des Polonais 9.000 fr. Schultz, capitaine commandant l’Escadron Napoléon 6.000 fr. Baliński, capitaine 4.000 fr. Fintowski (powinno być Fiutowski) lieutenant en second (powinno być en premier) 4.000 fr. Skowronski, lieutenant en second 4.000 fr. Piontkowski (powinno być Piotrowski), lieutenant en second 4.000 fr. Seraphin, lieutenant en second aux Mameluks de la Gardé (Escadron Napoléon) 4.000 fr.

Sztandar Polskich Szwoleżerów na Elbie, Eskadry Napoleona

Sztandar Polskich Szwoleżerów na Elbie, Eskadry Napoleona

Polski Szwoleżer

Adieux des Chasseurs à Cheval de la Garde aux Lanciers Polonais
lub Les lanciers Polonais

Dans la froide Scandinavie
du héros retentit le nom.
Soudain la Pologne asservie
Se lève pour Napoléon.
Il avait brisé les entraves.
De ce peuple ami des Français.
Et la France, au rang de ses braves
Compta les lanciers polonais.
Et la France, au rang de ses braves
Compta les lanciers polonais.

Sans regrets, quittant leur patrie,
pour Napoléon, ces guerriers.
Vont jusqu'aux champs d'Ibérie,
cueillir des moissons de lauriers.
Partout où l'honneur les appelle,
ils veulent tenter des hauts faits.
Et partout la gloire est fidèle
aux braves lanciers polonais.
Et la France, au rang de ses braves
Compta les lanciers polonais.

Quand la fortune trop volage,
quand la plus noire des trahisons.
Ensemble ont trompé le courage
de notre grand Napoléon,
il fit, en disposant les armes
de touchant adieux aux Français.
Et l'on vit répandre des larmes
Aux braves lanciers polonais.
Et l'on vit répandre des larmes
Aux braves lanciers polonais.

Napoléon, l'âme attendrie,
l'eus dit dans ce cruel moment:
"Retournes dans votre patrie,
allez, je vous rends vos serments".
Il croyait dans son triste asile
n'être suivi que de Français,
mais il retrouva dans son île
Encore des lanciers Polonais
mais il retrouva dans son île
Encore des lanciers Polonais.

Vous, qu'a nos nobles journées
La gloire a fait participer,
Polonais, de vos destinées,
le ciel doit enfin s'occuper.
Mais fusiez-vous dans les alarmes,
amis nous n'oublierons jamais
que nous avions pour frères d'armes
les braves lanciers Polonais;
que nous avions pour frères d'armes
les braves lanciers Polonais.

Chasseurs à Cheval de la Garde, Pierwszy pułk należący do starej gwardii powstał pod konsulatem w prowadnicach konsulów des Garde. Pełnił eskadrę z cesarzem, zapewniając mu eskortę podczas podróży i na polu bitwy. Strzegli Napoleona podczas ataków ( w przeddzień Austerlitz ). Były on ulubionym pułkiem Napoleona , a cesarz na koniu często nosił zielony mundur pułkownika pułku (często ukryty przez jego słynny płaszcza szary), w trakcie jego niewoli na wyspie Helena. To był jeden z najbardziej prestiżowych pułków Straży . Znajdowali się również w walkach Gwardii w sercu bitwy. Wyróżnili się w bitwach pod Austerlitz i Eylau , kierowany przez marszałka Bessieres.
Dedykowali pieśń Polakom Les lanciers Polonais.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

1 Pułk Szwoleżerów-Lansjerów Gwardii Cesarskiej, 1er régiment de chevau-légers lanciers polonais de la Garde impériale.

Pułk Huzarów Księstwa Warszawskiego

Francuscy przyjaciele Polski, Wielka Armia Napoleona 

Carabiniers à cheval Premier Empire-Kirasjerzy-Cuirassier im zawdzięczamy w dużej mierze powrót polski na mapę Europy, to  odpowiednik polskiej Husarii.
Widoczni na święcie Francji Dniu 14 lipca podczas defilady wojskowej.

Carabiniers à cheval Premier Empire-Kirasjerzy-Cuirassier im zawdzięczamy w dużej mierze powrót polski na mapę Europy, to  odpowiednik polskiej Husarii.
Widoczni na święcie Francji Dniu 14 lipca podczas defilady wojskowej.