niedziela, 26 lutego 2012

Sierosławice dom rodzinny Matki gen. J.H. Dąbrowskiego


Sierosławice, fragment byłego parku dworskiego, z modrzewiami w tle.
Sierosławice, pozostałość z zabudowy Dworku, domu rodzinnego Matki gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, gdzie na świat przyszedł jego pierworodny brat i siostry Ludwika oraz Aleksandra.
Sierosławice, pozostałość z zabudowy Dworku

''Pułk ojca gen. Dąbrowskiego, płk Jana Michała Dąbrowskiego, uformowany z samych Polaków, na koniach polskiej rasy, miał komendanta poczciwego Sasa, generała Wilmensdorfa, którego główna kwatera mieściła się w Malborku, w Prusach królewskich. Po kampanii 1745, zakończonej porażką armii saskiej pod Kesselsdorfem, pułk ks Albrechta przeniesiony został na leże do Polski, gdzie w dobrach stołowych Niepołomice wyznaczono mu stanowisko. Dąbrowskiemu dostała się kwaterą w Sierosławicach nad Wisłą, dzierżawionych przez generała Krystyna Lettowa, komendanta konnej gwardii konnej. Mimo cudzoziemskiego na pozór nazwiska, dom Lettowów był szczerze polski. Lettowie pochodzili z dobrej szlachty litewskiej wyznania kalwińskiego i podczas prześladowań religijnych za Zygmunta III opuścili rodzinne strony, przenosząc się do Pomeranii. Generał Lettow sługiwał też pierwiastkowo w wojsku pruskim i dopiero po utworzeniu przez Augusta II pułku gwardii konnej, zwanego później mirowskim od nazwiska pierwszego jego dowódcy, Miera, przeszedł pod sztandary Rzeczypospolitej. W domu ojciec- generała Dąbrowski poznał najstarszą tegoż córkę, Zofię Maryannę Lettow i pozyskawszy wzajemność panny, zaślubił ją w roku 1750. Dziatwy przybywało z każdym rokiem, a po dwu córkach Ludwice oraz Aleksandrze, urodzonych w Sierosławicach, przyszedł na świat z upragnieniem oczekiwany syn, któremu na chrzcie świętym nadano iniona Jan Henryk. Ujrzał nasz wojownik światło dzienne w dniu 29 sierpnia 1755r. w Pierzchowie pod Bochnią, dokąd przeniosła się Dąbrowska dla objęcia własnego gospodarstwa, gdyż wieś ta była własnością jej rodziców.''

Przy dworze w Sirosławicach gmina Nowe Brzesko, małopolskie funkcjonował mały oraz nie zachowany do dzisiejszego dnia - zbór (kaplica). Po licznych budowlach wymienianych w siedemnasto i osiemnastowiecznych źródłach, np. dużym szesnastowiecznym murowanym spichlerzu i osiemnastowiecznych zabudowaniach folwarcznych, browarze, gorzelni oraz budynkach królewskiej komory celnej praktycznie nic nie zostało - jedynie niewielki budynek celny zwany "komendą" oraz fragmenty dworskiego parku.

'' Jeszcze w roku 1748 był ojciec gen Dąbrowskiego, Jan Michał Dąbrowski w Saksonii, wkrótce jednak odkwaterowano szwoleżerów na kwatery do Polski do ekonomii niepołomickiej. Wtedy w Sierosławicach, wsi królewskiej nad Wisłą, poznał rodzinę Lettowów i z domu tego wziął żonę. Ślub Jana Michała Dąbrowskiego i Zofii Maryi Lettowówny odbył się w r. 1750. On liczył wtedy lat 32 życia i 16 służby w armii saskiej, był silnie zbudowany i zwracał uwagę swą męską postawą; ona, mimo lat 26, dość wątła i skłonna do melancholii. Służba powoływała często Dąbrowskiego do Warszawy, żona zostawała wtedy w domu rodziców. Syn pierworodny zmarł wnet po urodzeniu w r. 1751 czy 1752; szczęśliwie chowała się natomiast córka, Ludwika-Krystyna (ur. 28 października 1752 r. w Sierosławicach. Już na początku r. 1754 wróciła znowu do domu rodziców i tam przyszła na świat druga córka, Aleksandra- Józefa. Wtedy starzy Lettowowie za pozwoleniem Augusta III, wydanem dnia 27 września 1754 r. przelali swoje przed ćwierć wiekiem nabyte prawa dożywotniego użytkowania królewskiej wsi Pierzchowca na rzecz pomnażającej się rodziny córki. Pierzchowiec był cząstką, wydzieloną z obszernych dóbr królewskich Pierzchowa, obejmował zapewne nie wiele więcej nad 200 morgów, miał młyn nad potokiem, płynącym od strony Szczyglowa do Raby, karczmę, kilka zagród, a dochód ogółem wedle lustracyi z r. 1765 równał się sumie, odpowiadającej mniej więcej 120 zł. reńskim. Grospodarstwem w Pierzchowcu zajęli się Lettowowie i przenieśli się tutaj z Sierosławic, a Dąbrowscy zatrzymali w dzierżawie Osiek - dawny powiat błoński ok 30 km od Warszawy, obecnie Osiek-Błonie część miasta Błonie nad rzeką Utratą ,powiat zachodni warszawski.
Do Pierzchowca zjechała w r. 1755 Dąbrowska, aby, będąc przy nadziei, znaleść spokój, jakiego nie miała wśród kłopotów gospodarskich w Osieku, i opiekę matki i siostry. Tutaj ujrzał światło dzienne Jan Henryk. Dzieckiem zajęła się od pierwszej chwili przedewszystkiem Aleksandra Kępieńska, która miała siostrzeńcowi zastąpić matkę, już wówczas noszącą zarody śmiertelnej choroby.''

W dzieciństwie wychowywał się Jan Henryk Dąbrowski po śmierci matki u wuja Kępińskiego w Kucharach obok Sierosławic oraz Plechowie obecnie gmina Kazimierza Wielka.
''Janek wyjeżdżał z ojcem w rozpaczy za ukochanym Pierzchowcem, swoim ulubionym koniem i zabawami z kolegami . Młody Dąbrowski był bardzo przywiązany do Plechowa, Kuchar i wuja . Na koniu już jeździł bardzo dobrze a nawet potrafił władać pałaszem i celnie strzelać. Swoje przywiązanie dla swej małej ojczyzny zachowa na całe życie.''

Za; ''Jan Henryk Dąbrowski, cz. I - Na schyłku dni Rzeczypospolitej (1755-1795)'', Adam Skałkowski, Kraków 1904 Szymon Askenazy; skład główny: G. Gebethner i Spółka.

Brak komentarzy: