niedziela, 18 grudnia 2011

Gen. J.H. Dąbrowski w Biłgoraju

Za sprawą Stanisława Kostka Nowakowskiego przebywał w Biłgoraju generał Dąbrowski.
„To wielki pan i patriota . . . „ – tak mówiono o szambelanie Nowakowskim. I było to w pełni uzasadnione. Kiedy upadła Rzeczypospolita rozgrabiona przez zaborców, Nowakowski zaczął prowadzić kancelarię adwokacką we Lwowie, ale często przyjeżdżał do swojej rezydencji w Biłgoraju. W tamtym czasie aktywnie włączył się w konspiracyjną działalność Centralicji, na rzecz działań niepodległościowych.
Zaprzyjaźniony z generałem Janem Henrykiem Dąbrowskim werbował dla niego w Galicji ochotników.
Około 1806 r. Szambelan ukończył budowę pałacyku z parkiem. Podobno rezydencja została urządzona niezwykle wytwornie. Park dworski był w stylu francuskim i nieco przypominał Warszawskie Łazienki. Szambelan sprowadził liczne gatunki drzew i krzewów, otaczających spirale alejek. Park tonął w roślinności, w kwiatach. Urządzono w nim scenę koncertową z amfiteatrem. Nieopodal była fontanna. Cały park przecięty był licznymi kanałami wodnymi, po których pływały gondole. Woda do kanałów przepływała przez specjalny przekop, połączony z pobliską rzeką Białą Ładą. Śluzy na mostach piętrzyły wodę i dzięki temu dworska świta mogła zażywać przyjemności pływania po parku. Szambelan był wielkim estetą i bardzo dbał o wygląd swojej rezydencji na Różnówce. Bądź co bądź przyjmował u siebie znamienitych gości z samej stolicy.

Nowakowski dla upamiętnienia pobytu gościa kazał przy alei prowadzącej do pałacu umieścić pamiątkową z piaskowca tablice poświęconą: twórcy legionów, gen. Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu.
Po I wojnie światowej pozostałości pałacyku rozebrano, a pomniki sławnych Polaków, wzniesionych przez szambelana, zostały rozmieszczone w różnych miejscach Biłgoraja. Do tej pory z dworskiej zabudowy zachowały się tylko czworaki, ruiny domku ogrodnika i brama wjazdowa. Prawie wszystko w kiepskim stanie. Zdziczał zaniedbany park, zwany potocznie „Małpim Gajem”. Nadal jednak jego bogactwem jest urozmaicony drzewostan.
Płyta poświęcona gen Dąbrowskiemu trafiła na skwer Solidarności - ul. Kościuszki w Biłgoraju.

Napis brzmi ; TU SZANOWNY GENERALE
NIECH DLA WIEKOWEGO ZASZCZYTU,
NA TYM GŁAZIE PRZY KANALE
POWSTANIE PAMIĄTKA TWOJEGO POBYTU
ANI CZAS ANI ZGUBNE ZELNZE GO NARZECZE
SPOCZYNKIEM DĄBROWSKIEGO ZWAĆ SIĘ ODTĄD BĘDZIE

Brak komentarzy: