Legyony Polskie cz.1

Legiony we Włoszech

Rząd Cyzapliński postanowił wypłacić zaległe należności dla Legji . Po pieniądze gen. Dąbrowski wysyła mjr Tremo do Rzymu . Legja zostaje ubrana na nowo . Wojna z królem neapolitanskim powoduje powrót z Medjolanu Dąbrowskiego 14 Frimaire , by połączyć się z armią w Rzymie. 11 generał Kniaziewicz otrzymuje rozkaz przekroczenia rzeki Tybr i ataku wroga w Magljana , gdzie był silnie okopany . Manewr jaki zastosował Kniaziewicz to odłączenie batalionu i dwa szwadrony kawalerji pod dowództwem płk Chamand a , które utrzymały nieprzyjaciela w respekcie . Kniaziewicz wziął szturmem okopy i na bagnety walcząc wyparł nieprzyjaciela z Magljana zdobywając namioty i bagaże . Wsie i miasta w państwie rzymskim zbuntowane połączyły się z
wojskiem neapolitańskim przeciw republikanom . Kniaziewicz zmuszony jest zająć miasta Fabrica
i Falrali tam rany został kpt. Brzechfa oraz trzydziestu ludzi w tym zabito porucznika Gosławskiego i dwudziestu ludzi . Dnia 14 Frimaire atakuje armia neapolitańska w liczbie 40000 ludzi dowodzona przez generała Mack. Macdonald miał tylko 8ooo ludzi . Do walki doszło w sam środek skrzydła pod
Rignano cofają się siły francuskie pod Civita Castellana by doszło do bitwy . Zaatakowani Francuzi pod Nepi tu wprowadzając neapolitańczyków w nieład i rozpoczynają atak ścigając ich . Na cofające się lewe skrzydło wroga uderza Kniaziewicz z Legją Polską i Rzymską okazało się , że były to sam środek , a lewe skrzydło zostało w tyle i teraz groziło uderzenie z tyłu . Rozdzielając pierwszy i trzeci batalion pod dowództwem Białowieskiego i wprowadza w nieład nieprzyjaciela . Skrzydłem wprawionym w zakłopotanie dowodził hrabia de Saxe , który nie opanował wojska swego .
Sam de Saxe dostał się w ręce polskich grenadjerów ciężko ranny . Magdonald zaciekle ścigał nieprzyjaciela do samego wieczora . Zwycięstwo, zdobyto dużą ilość armat , chorągwi i bagażu .
Bitwa została nazwana bitwą pod Civita Castellana . Kniaziewicz otrzymał generała brygady . Po tym jak w ręce legji wpadły konie zdobyte pod Calvi i Gaecie generał Dąbrowski sformował z nich pułk kawalerji polskiej składający się z 300 ludzi . 20-go Nivose ginie adiutant generała Dąbrowskiego Tremo pod Trajetto . 16 generał Championet poleca udać sie Kniaziewiczowi do Paryża ze zdobytymi sztandarami na neapolitańczykach . Sam Dąbrowski formuje sie pod Teraciną .
Poczyna starania by ruszyć na front włoski . W tym celu wysyła do generała Szredera , adiutanta swego Zawadzkiego i obywatela Wybickiego . 5 - go Frolear Dąbrowski otrzymał rozkaz połączenia się z armią włoską od generała Magdonalda . Jadnak poraz trzeci plan przedostania się tą drogą do Polski nie powiódł się . Generałowie Francuscy ponownie prosili o gaszenie powstań , które poczęły wybuchać . Pod Bastardo ginie płk Chamand . Nasi wycieli kilkuset buntowników , rąbiąc na kawałki ich naczelnika wydzierając mu chorągiew . Dąbrowski zaraz wyznaczył szefa batalionu Forestier a szefem Legji , a na jego miejsce mjr Chłopickiego . 29-go generał Dąbrowski odbiera rozkaz zajęcia Apenin i objąć dowództwo nad wojskami generała Merlin a nazwanego dywizją apenińską . Aby uniknąć zajęcia przez austriaków węzła komunikacyjnego z armią Włoską podzielił legje , by wyprzeć nieprzyjaciela z Pontremoli . Udaje sie mu to i Apeniny należą
do niego . Zdobyto sześć armat , duży zapas ładunków i 600 niewolników wojennych . Straty to
sześćdziesiąt ludzi zabitych i rannych . Dnia 8 Praivial generał Dąbrowski kończąc misje dostaje rozkaz udania się do Spezji. 30 Praivial Dąbrowski dostaje rozkaz przejścia swoją dywizją przez rzekę Trebbię i zająć Cassaliggio , Tuna i Gazzono. Po znalezieniu się na miejscu armia
rosyjsko-austriacka uderza na naszych . Do niewoli zostają wzięci Chłopicki , Forestier , Zawadzki, Małachowski . Sam Dąbrowski otoczony przez kawalerię nieprzyjaciela i ranny otwiera sobie drogę odwrotu szablą udając się do obozu Bruna . Generał Dąbrowski zaczyna dochodzić do zdrowia , otrzymuje rozkaz sformowania się w Nicei . Kwatera główna została przeniesiona do Torriglia. Generałowie Kościuszko i Kniaziewicz meldują Dąbrowskiemu o zgodzie rządu francuskiego na formowanie nowej Legji nad Renem .

Sztandar Legionów Polskich Dąbrowskiego

Generał odbiera rozkaz ataku i przejścia do Pozolo . Zatrzymali się pod Bosco i tam doszło do starci . Dywizje Laboissier' a i Vatrin' a stanęły pod Bosco . Dąbrowski przygotowywał się do ataku . Sformował cztery kolumny , atak rozpoczął z najeżonymi bagnetami . Sam ostrzał nieprzyjaciela dowodzonego przez dowódcę wojsk austriackich generała Karaczey na moment zachwiał szykiem . Nie bacząc na to nasi idą do przodu atakując prażą z pałaszy . Generał Dąbrowski wydaje polecenie uderzyć na kawalerię nieprzyjaciela . Wsparci udziela generał Vatrin'a rzucając się bagnetami na nieprzyjaciela rozbijając go i wypierając do wsi Bosco . Kawaleria , która rąbała drugi batalion Dąbrowskiego nie ma juz czasu ratować się ucieczką i cała zostaje wzięta do niewoli . Prawe skrzydło nieprzyjacielskie dowodzone przez generała Labissier'a
widząc co stało się z resztą korpusu zaczęło uciekać wzdłuż Orby . Wieś Bosco była już zajęta przez nasze wojsko . Po przejściu przez Bosco całego korpusu przeszedł przez Frigaloro . Noc zakończyła walkę , Vatrin zajął Serivią niedaleko Rivalty . Dąbrowski nieopodal Quatro-Cassini , a Laboissier wsie Bosco i Fragalore nad Bormidą . Legja w tym dniu zdobyła cztery działa i sześćset
niewolników tracac okol trzystu ludzi . Porucznicy Gozon , Piawecki , Grygliński i Szczubielski polegli , zaś ranni to kapitanowie Billing , Laskowski , Koszutski i Kozakiewicz; porucznicy Słoński,
Kołodyński , Lukiewicz ; podporucznicy Wasilewski , Serwacki , Szremer , Gałecki i Truszkowski .
Ranni kapitanowie w batalionie pierwszym Molfort , Winnert , Iliński , a w grenadierach por Bogdanowicz . Generał Jabłonowski , był lekko ranny dwa razy wzięty do niewoli lecz odbity pod Bosco . Generał Dąbrowski miał wielkie szczęście , gdyż w chwili gdy odcinał pałaszem kanonierowi austriackiemu lont od jego działa , kula karabinowa trafiwszy w niego przeszła przez książkę i takim to sposobem uratowała mu życie .


10 go Brumaire generał Dąbrowski odebrał rozkaz ,by odłączył generała Jabłonowskiego dla blokowania Serravalli. Laboissiere dołączył do Dąbrowskiego pod Frosonaro . Dąbrowski wysyła batalion 106 pól-brygady na zajęcie wzgórza między Basaluzo i Pasturana . 14 go zajeli pozycję , a generał Jabłonowski ciągle bombardował pozycje wojsk austriackich w Serravalli . Po tej bitwie legja zdobyła wszystkie armaty , którymi strzelano do naszych , ścigając ich aż do Pozolo . Strata to sześćdziesiąt ludzi zabitych , ranny buł Szef Strzałkowski niebezpiecznie w obie ręce ze szmigownicy . Wojska zajęły Novi i Basaluzo . Generał Dąbrowski rozpoczął gromadzenie żywności bo tu o tej porze roku są wielkie opady śniegu . Zakłada małe magazyny piętnastodniowe w Campofredo i Masone , gdy opuści równiny . W dniach 10 i 11 Frimaire spada wielki śnieg co powoduje zasypanie dróg . Kwatera główna przenosi się do Masone . Ciągłe choroby powodowały ubytek żołnierza w szeregach naszych . Kawaleria zmniejszyła się do stu dziewięćdziesięciu koni , wycieńczona i głodna nie mogła wiele przynieść pożytku । Każdy czy to oficer lub żołnierz otrzymywał pół racji chleba , a przy tej stawce i ciągłych walkach z Bamberzystami nie należało do łatwych . Artylerii kazano udać się do fortecy Berreaux . Dąbrowski nie mogąc samemu udać się do naczelnego wodza Championnetta'a posyła adiutanta , by ten przedstawił ciężkie położenie wojska . Nic to nie dało , a to za sprawą tego ,że wszyscy to samo cierpieli . Powodem było odcięcie dostaw przez angielskich korsarzy , którzy przerwali cały szlak komunikacyjny z Francją . W ten sposób zaden statek nie mógł dostać się do portów Liguryjskich . Legja druga i artyleria zgromadziły się w Marsylji . Biernacki przywozi informacje , że jest zgoda rządu Francuskiego na nową Ledje nad Renem . Nie ma na to środków co stawia sprawę w trudnej sytuacji . Generał Kniaziweicz prosi generała Dąbrowskiego , by ten osobiście udał się do Paryża i przeprowadził rozmowę z Bonapartym .

Siodło gen. Dąbrowskiego